E-1: Η Δραματουργία στην Περιφέρεια του Ελληνικού Κόσμου (Αίγυπτος-Εγγύς Ανατολή) [Χειμερινό Εξάμηνο 2017-18]

το μάθημα θεραπεύει τον χαρακτήρα και τη σημασιολογία της δραματουργίας στην ευρύτερη λεκάνη της νοτιοανατολικής Μεσογείου, με ιδιαίτερη έμφαση στην Αίγυπτο της 2ης και 1ης χιλιετίας π.Χ. Αναλύεται η αρχαιολογία της δραματουργίας, ο δραματουργικός χαρακτήρας της αρχαίας αιγυπτιακής γραμματολογίας και οι διαδράσεις της με την πολιτική-θρησκευτική ιδεολογία και λατρευτική πρακτική. Η ανάπτυξη του μαθήματος ακολουθεί μια χρονολογική σειρά, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε συγκεκριμένες περιπτωσιολογίες από τη φαραωνική και ελληνορωμαϊκή Αίγυπτο. Εξετάζονται, inter alia, το φεστιβάλ σεντ, ο δραματικός πάπυρος από το Ραμσείο, η Ιστορία του Σινουέ η δραματουργία της Αθώρ και τα μυστήρια του Όσιρι στην Άβυδο, η νεκρική τελετή «ανοίγματος του στόματος» του νεκρού και η καθημερινή τελετουργία προς τιμήν των προγόνων, όπως και συγκεκριμένες θρησκευτικές γιορτές με έντονα δραματουργικά μοτίβα: το φεστιβάλ Όπετ, η γιορτή του Άπι, ο θρίαμβος του Ώρου και οι τελετουργίες στο ναό της Έσνα.

Υ-1: Θέατρο και Δημόσια Ζωή [Χειμερινό Εξάμηνο 2017-18]

Το θέατρο είναι αναπόσπαστο κομμάτι της δημόσιας πλευράς της κοινότητας. Η συλλογικότητα που διέπει την κοινωνία της Αθήνας του 6ου και του 5ου αιώνα π.Χ. αντανακλάται στο θέατρο και το διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό. Το μάθημα, εξετάζει τη σχέση του θεάτρου με την κοινωνία της εποχής του

Υ-2: Πολιτικές Αναγνώσεις Τραγωδίας I [Χειμερινό Εξάμηνο 2017-18]

Το θέατρο είναι δημιούργημα της τυραννίας, αλλά διανύει παράλληλη πορεία με την εξέλιξη του πολιτεύματος της Αθήνας. Οι δημιουργοί των σωζόμενων τραγωδιών και κωμωδιών είναι ενεργοί πολίτες, οι συντελεστές του θεάτρου είναι πολίτες και το ακροατήριο στο οποίο απευθύνονται είναι τα μέλη μίας από τις πλέον πολιτικοποιημένες κοινότητες του αρχαίου κόσμου. Η πολιτική διάσταση του θεάτρου εντοπίζεται τόσο στις παραμέτρους της τέλεσης των δραματικών αγώνων, όσο και στην αντανάκλαση πολιτικής σκέψης που συχνά είναι χρονικά επίκαιρη, τις περισσότερες φορές όμως είναι ένας ευρύτερος προβληματισμός για τη λειτουργία της πολιτείας και τη θέση του ατόμου μέσα σε αυτήν.

     

    Υ-3: Πολιτικές Αναγνώσεις Κωμωδίας [Χειμερινό Εξάμηνο 2017-18]

    Το αρχαίο ελληνικό θέατρο αποτελεί ένα από τα κορυφαία πολιτιστικά επιτεύγματα του ελληνικού πνεύματος και έχει ανεκτίμητη συνεισφορά στην παγκόσμια πολιτισμική κληρονομιά. Στην Αρχαία Τραγωδία και Κωμωδία ενώνονται αρμονικά ο λόγος, το τραγούδι και ο χορός, ενώ παρασταίνεται δημιουργικά ο μύθος ανανεωμένος μέσα από τον κοινωνικό και πολιτικό προβληματισμό της εποχής, σε μια ύψιστη πνευματική δημιουργία. Τόσο η τραγωδία όσο και η κωμωδία αποτελούν κατ’ εξοχήν πολιτικά κείμενα. Η τραγωδία, μολονότι αντλεί τις υποθέσεις της από τον μύθο, θέτει στο κέντρο των ενδιαφερόντων της την κοινωνική σκέψη της πόλης. Η κωμωδία αντανακλά την καθημερινή ζωή της Αθήνας. Η ακμή του αρχαίου ελληνικού θεάτρου συμπίπτει με την επικράτηση της αθηναϊκής δημοκρατίας. Θέατρο και δημοκρατία συμπορεύονται και αλληλοεπηρεάζονται. Η δημοκρατία έδινε στους κωμικούς ποιητές το δικαίωμα να διακωμωδούν ελεύθερα όποιον ήθελαν, χωρίς φόβο. Τολμά, λοιπόν, ο Αριστοφάνης να πει αυτό που είναι δίκαιο για την πόλη και αποδοκιμάζει την αδιαλλαξία της δημοκρατίας, όταν δεν θέλει να χρησιμοποιήσει τους έντιμους πολίτες. Σατιρίζει πρόσωπα και καταστάσεις, ελέγχει και καυτηριάζει τους ισχυρούς πολιτικούς της εποχής του. Παίρνει θέση για όλα τα κοινωνικά, θρησκευτικά και ηθικά προβλήματα. Το μάθημα εξετάζει την ποιητική τέχνη του Αριστοφάνη.

      Υ-4 Σκηνοθεσία του Αρχαίου Θεάτρου [Χειμερινό Εξάμηνο 2017-18]

      Το μάθημα δίνει έμφαση στο σκηνικό χώρο του αρχαίου θεάτρου και παρακολουθεί τις μορφολογικές αλλαγές που αυτός υπέστη από την κλασική έως και τη ρωμαϊκή εποχή. Παράλληλα, εξετάζει τα δύο οπτικά στοιχεία που πλαισιώνουν μια αρχαία θεατρική παράσταση -το σκηνικό διάκοσμο και την ενδυματολογία-, θέτοντας τα ακόλουθα ερωτήματα: Τι ορίζουμε ως «αρχαία σκηνογραφία»; Υπήρχαν σκηνικά και «είδη φροντιστηρίου» στο αρχαίο θέατρο; Ποιος ήταν ο εισηγητής της σκηνογραφίας και τι γνωρίζουμε για το επάγγελμα του σκηνογράφου στην αρχαιότητα; Ποιος ήταν ο ρόλος της σκευής (προσωπεία / κοστούμια) σε ένα αρχαίο δράμα; Τι γίνονταν τα κοστούμια και τα προσωπεία μετά το πέρας των δραματικών αγώνων; Ποιος αναλάμβανε τη σκηνοθεσία των έργων και τη διδασκαλία των υποκριτών; Πως σκηνοθετούνταν τα πρώιμα έργα του Αισχύλου και πως εκείνα που παρουσιάστηκαν μετά την Ορέστεια (458 π.Χ.); Πως ήταν η σκηνή των περιοδευόντων θιάσων; Πως ήταν η σκευή των Φλυάκων; Στα ερωτήματα αυτά καλούνται οι φοιτητές/τριες του ΠΜΣ να απαντήσουν μέσα από τη συγγραφή εργασίας, τη συμμετοχή τους σε ασκήσεις επί συγκεκριμένου υλικού, την ατομική μελέτη και  το γόνιμο διάλογο με τη διδάσκουσα.